تفاوت لوله گازی توکار و روکار

مقدمه

همان طور که می دانید لوله ها وسیله ای برای انتقال سیالات (مایعات و گازها) از نقطه ای به نقطه دیگر هستند. همچنین لوله ها بسته به نوع سیالی که در داخل آن ها جریان دارد، انواع و ویژگی های متفاوتی دارند. یکی از انواع لوله هایی که برای انتقال گاز شهری استفاده می شود لوله گازی می باشد. گاز شهری از پالایشگاه ها وارد لوله های گازی سیستم لوله کشی شده و بین مصرف کنندگان توزیع می شود. برای اینکه گاز شهری در اجاق گاز، بخاری، دیگ و سایر تجهیزات جاری شود، مسافت زیادی را از پالایشگاه تا نقطه مصرف در لوله های گازی طی می کند. لوله های گازی نیز انواع مختلفی دارند و از نظر نوع اجرا و عملکرد به دو دسته توکار و روکار تقسیم می شوند. در این مقاله به بررسی تفاوت لوله گازی روکار و توکار می پردازیم.

لوله گازی فولادی چیست؟

بدون شک می توان ادعا کرد که بدون استفاده از لوله، توسعه زندگی شهری به شکل امروزی امکان پذیر نبود. لوله ها با توجه به نوع سیالی که قرار است حمل کنند و همچنین شرایط کار، دما و فشار، از نظر جنس، اندازه، استاندارد و فرآیند به انواع مختلفی تقسیم می شوند. یکی از رایج ترین لوله هایی که برای انتقال گاز طبیعی استفاده می شود لوله گازی فولادی است. لوله گازی فولادی به دو صورت روکار و توکار قابل استفاده است. همانطور که از نام آن ها مشخص است لوله های گازی روکار روی سطح مصالح کار شده و قابل رویت هستند اما لوله های گازی توکار در داخل مصالح، کانال ها و زیر زمین نصب می شوند و از دید پنهان می مانند. در ادامه این مقاله در مورد تفاوت لوله گاز روکار و توکار توضیحاتی ارائه خواهد شد.

انواع لوله گازی فولادی

لوله های گازی را بسته به فرآیند تولید، جنس، اندازه، ضخامت و استاندارد میتوان به انوع مختلفی تقسیم کرد. یکی از طبقه بندی های رایج در استفاده از لوله های گازی فولادی، تقسیم آن ها به دو گروه لوله های گازی روکار و توکار است. اما لوله های گازی توکار و روکار چه ویژگی هایی دارند و در چه مواردی مورد استفاده قرار می گیرند؟

• لوله گازی توکار

این نوع لوله های گازی در زیر زمین استفاده می شود و قابل مشاهده نیستند. از آنجایی که لوله های توکار در دسترس نیستند، از آسیب های زیست محیطی زیادی در امان هستند، اما از طرفی تشخیص و تعمیر آن ها نسبت به لوله های روکار دشوارتر و پرهزینه تر است. هنگام استفاده از لوله های گازی توکار باید دقت شود که عوامل خورنده مانند نمک های کلرید، آهک و گچ در محیط وجود نداشته باشد. برای انتقال گاز با فشار و حجم بالا بهتر است از لوله های گاز توکار استفاده شود. لوله های گاز توکار نباید به لوله های تاسیساتی مانند آب و فاضلاب یا کابل های برق نزدیک باشند. در کانال های عبور لوله های گازی توکار حداقل ۱۰ سانتی متر نباید لوله و کابل تاسیساتی وجود داشته باشد. همچنین پس از تولید لوله های گاز توکار باید آزمایشات مخرب و غیر مخرب روی این لوله ها انجام شود.

• لوله گازی روکار

لوله های گازی روکار روی سطح کار شده و قابل مشاهده است. از این لوله ها در مواردی استفاده می شود که لوله نیاز به در دسترس بودن یا بازبینی دوره ای دارد. همچنین در مکان هایی که امکان تخریب ساختمان و نصب لوله به صورت توکار وجود ندارد از لوله های روکار استفاده می شود. از طرفی در برخی موارد طبق قوانین لوله گاز باید به صورت روکار استفاده شود. به عنوان مثال، لوله های اصلی رایزر گاز (قبل از کنتور گاز) باید کاملاً روکار باشند.

تفاوت لوله های گازی روکار و توکار چیست؟

یکی از مهم ترین تفاوت های لوله های گازی روکار و توکار در نحوه استفاده از آنهاست. غالباً لوله‌های گازی توکار نسبت به انواع لوله های روکار کمتر در معرض آسیب قرار می گیرند. بنابراین اگر از قیمت های این دو محصول اطلاع داشته باشید، می دانید که قیمت لوله گازی روکار ارزانتر از نوع توکار است. تفاوت دیگر لوله های گازی روکار و توکار مربوط به کاربرد آنهاست. از لوله های گازی روکار برای اجرا و راه اندازی انشعاب در داخل ساختمان یا لوله کشی گاز شهری استفاده می شود در حالی که لوله گازی توکار اغلب برای پروژه های بزرگ مانند انتقال گاز از شهری به شهر دیگر استفاده می شود. به همین دلیل این لوله ها باید مقاومت بالایی در برابر ضربه، فرسایش و رطوبت داشته باشند. از طرفی نصب و تعویض لوله کشی روکار بسیار راحت تر از سیستم لوله کشی توکار خواهد بود. همچنین از نظر اندازه و ابعاد، لوله های توکار بزرگتر هستند.

استانداردهای لوله های گازی روکار و توکار

استاندارد ملی ایران به شماره 3360 به بررسی ویژگی ها و روش های آزمایش خطوط لوله گازی مورد استفاده در منازل و ساختمان ها می پردازد. این استاندارد را می توان برای لوله های جاسازی شده یا لوله های روکار بدون درز اعمال کرد. همچنین می توان از استانداردهای DIN2440 یا API5L استفاده کرد. استاندارد 3076 همچنین اتصالات فولادی جوش داده شده برای خطوط لوله گازی روکار و توکار را در ساختمان ها پوشش می دهد.

ابعاد استاندارد لوله گازی توکار

سایزهای ۱.۲، ۳.۴، ۱، ۱.۴ و ۲

ضخامت ۲.۶، ۲.۹، ۳.۴، ۳.۶، ۳.۷، ۳.۹ میلی متر

طول هر شاخه لوله توکار ۶ متر می باشد.

ابعاد استاندارد لوله گازی روکار

سایزهای ۱.۲، ۳.۴، ۱، ۱.۴، ۲

ضخامت ۲.۶۵، ۳.۲۵، ۳.۶۵ میلی متر

طول هر شاخه از لوله رو به رو ۶ متر است.

جنس لوله های گازی چیست؟

یکی از عوامل موثر در تعیین نوع و ساخت لوله های گازی، نحوه ی استفاده از آن ها می باشد. همانطور که در ابتدای مقاله اشاره کردیم، این لوله ها معمولا بر اساس استانداردهای مشخص شده از برنج، مس، استیل و پلی اتیلن با درز یا بدون درز ساخته می شوند. در بین مواد مختلف، لوله فولادی گالوانیزه به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی، ضربه و رطوبت، بیش از سایرین مورد استفاده قرار می گیرد.

لوله گازی توکار و نکات ضروری هنگام استفاده از آن

لوله توکار لوله ای است که در برابر ضربه های ناگهانی، رطوبت و فرسایش مقاوم بوده و معمولا در پروژه های بزرگ مورد استفاده قرار می گیرد. اجرای لوله گاز با رفع موانع و برداشتن دریچه ها انجام می شود. در واقع هنگام استفاده از لوله گاز توکار باید به نکات زیر توجه کرد:

1. فاصله لوله گاز توکار از سایر تاسیسات و کابل های برق در کانال های افقی یا عمودی حداقل ۱۰ سانتی متر باشد.
2. باید از اتصالات فولادی بدون درز استفاده کنید.
3. از ماسه خشک در کانال حاوی لوله های گازی و سایر تاسیسات استفاده نکنید زیرا از رسیدن هوای آزاد به تاسیسات و تهویه مناسب آن ها جلوگیری می کند.
4. اگر لوله های نصب دیگری در اطراف لوله گاز وجود نداشته باشد، پس از عایق کاری می توان از ماسه خشک برای پرکردن لوله افقی مستقل استفاده کرد.
5. اتصالات موجود باید با استفاده از روش جوش الکتریکی جوش داده شوند.
6. لوله گاز نباید از دهانه چاه آب و فاضلاب عبور کند.
7. لوله های گاز توکار در زیر پارکینگ یا راهرو باید با استفاده از ماسه خشک یا پوشش فلزی در برابر ارتعاشات محافظت شوند.

لوله گازی روکار و نکات ضروری هنگام استفاده از آن

لوله  گازی روکار نسبت به نوع توکار آسیب پذیرتر است و در مواردی مانند انشعاب در داخل ساختمان و یا لوله کشی شهری که امکان جداسازی سطوح وجود ندارد استفاده می شود. این روش لوله کشی برای مسافت های طولانی کاربردی نیست و به دلیل حساسیت بالا در کنار دیوار یا در گوشه های سازه نصب می شود. توجه به نکات زیر در هنگام اجرای لوله گاز روکار ضروری است:

1. برای محافظت از لوله های گازی در معرض خطر، می توانید آن ها را رنگ کنید. برای این منظور ابتدا باید لوله را تحت فرآیندهای چربی زدایی، زنگ زدایی و استفاده از ضد زنگ قرار دهید و سپس از رنگ های روشن استفاده کنید.
2. برای لوله کشی روکار از انواع لوله جوشی درز مستقیم یا لوله درز سبک گالوانیزه استفاده می شود.
3. حداقل فاصله لوله از کف موتورخانه ۵ سانتی متر باشد.
4. لوله ها با استفاده از بست ها به دیوار متصل و ثابت می شوند.
5. ارتفاع لوله روکار باید حداقل ۱۸۰ سانتی متر باشد و توسط غلاف فلزی دو سایز بیشتر محافظت شود.
6. امکان استفاده از لوله های سبز و سفید پلیمری برای گازکشی وجود ندارد.
7. فاصله حداقل ۵ سانتی متر از لوله آب، سیم برق، کلید و پریز را حفظ کنید. در غیر این صورت لوله گاز باید عایق باشد.
8. تولید لوله گازی روکار تا قطر ۵ سانتی متر به صورت جوشی و دنده ای و بیش از این مقدار با استفاده از جوشکاری برق انجام می شود.
9. از عبور لوله گازی روکار از مکان های مرطوب جلوگیری کنید و در غیر این صورت آن را عایق بندی کنید.

خرید لوله گازی توکار

همانطور که گفته شد لوله گازی توکار برای انتقال گاز شهری به شهر دیگر می باشد. اجرای صحیح این لوله ها، کنترل آن و همچنین کیفیت لوله ها در این لوله کشی مهم است. این نوع لوله در برابر رطوبت، فرسایش، ضربات ناگهانی و … مقاومت و استحکام بالایی دارد و به همین دلیل می توان از آن در بسیاری از پروژه های بزرگ استفاده کرد. قطر این نوع لوله ها معمولاً ۲ سانتی متر یا کمتر بوده و هدف اصلی استفاده از آن، گازرسانی در بسیاری از پروژه های صنعتی و ساختمانی می باشد. نکته مهم در خرید لوله گازی توکار که باید به آن توجه کنید سایز لوله های استفاده شده است. اندازه لوله گازی توکار با استفاده از نقشه های سایز بندی تعیین می شود.

خرید لوله گازی روکار

لوله های گازی روکار یکی از پرفروش ترین لوله ها هستند و بیشتر برای انتقال گازهای خانگی، کارخانه ها یا کارگاه ها استفاده می شوند. قیمت این محصول به عوامل مختلفی از جمله ضخامت، اندازه لوله، وزن و همچنین جنس آن بستگی دارد. به عنوان مثال قیمت لوله گازی در مناطق مسکونی با لوله های انتقال گاز در نیروگاه ها و صنایع پتروشیمی متفاوت است. نکات مهم در مورد لوله گازی روکار این است که باید از استیل مشکی و درزدار یا بدون درز باشد.

انتخاب بهترین لوله گازی

انتخاب بهترین نوع لوله گازی به عوامل و اجزای زیادی بستگی دارد. هر فردی با توجه به موقعیتی که قرار است از لوله استفاده کند باید نوع خاصی از لوله را انتخاب کند. دو عامل زیر در انتخاب بهترین نوع لوله به شما کمک زیادی می کند:

• بررسی فشار داخلی گاز

معمولاً در پالایشگاه های گاز، فشار گاز مایع بسیار بیشتر از شبکه های گاز شهری است. هنگام انتقال گاز از پالایشگاه به شهر، در نزدیکی شهر، با دستگاه ها و روش های مختلف، فشار گاز کاهش می یابد تا به لوله های گاز شهری منتقل شود. معمولا برای انتقال گاز پرفشار از لوله های فولادی یا کربن استیل و برای انتقال گاز با فشار کمتر از لوله های پلی اتیلن استفاده می شود.

• قطر لوله گاز

قطر مورد نیاز یکی دیگر از اجزای موثر در انتخاب بهترین نوع لوله است. اگر توجه کرده باشید، در تاسیسات و شبکه های گازرسانی شهری، لوله های گاز به طور کلی قطر یکسانی دارند. در حالی که در پالایشگاه ها یا کارخانه ها از لوله های گاز با قطر بیشتر استفاده زیادی می شود.

جمع بندی

در این مقاله به بررسی انواع لوله های گازی پرداختیم. دو نوع سیستم لوله کشی گاز وجود دارد که عبارتند از لوله های گازی روکار و لوله های گازی توکار. هر یک از این دو سیستم لوله کشی شرایط و الزامات خاصی دارند که باید زیر نظر کارشناسان و مهندسین مربوطه طراحی و اجرا شوند. تفاوت لوله گازی روکار و توکار جدا از نوع نصب و بهره برداری شامل مواردی مانند نوع لوله، اندازه لوله، تعمیرات و نگهداری، آسیب پذیری و الزامات نصب می باشد. انتخاب و استفاده از لوله گازی برای یک پروژه کاملاً به شرایط پروژه بستگی دارد. استفاده از لوله گازی توکار اگر آسان باشد ضریب ایمنی بالاتری نسبت به لوله گازی روکار دارد اما سهولت تعمیر و نگهداری و نصب لوله گازی روکار بیشتر از لوله گازی توکار است.

سیم مفتول گالوانیزه

مقدمه

مفتول گالوانیزه یکی از مقاطع فولادی مهم در صنایع مختلف است که مقاومت و انعطاف پذیری بسیار بالایی در برابر آسیب و خوردگی دارد. این محصول به عنوان تقویت کننده کابل های برق، ساختمان سازی، صنعت کشاورزی و … استفاده می شود. در این مقاله می خواهیم قبل از هر چیز بررسی کنیم که مفتول گالوانیزه چیست؟ روند تولید آن چگونه است و در نهایت به معرفی کاربرد های این محصول می پردازیم. بنابراین تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

سیم مفتول گالوانیزه چیست؟

سیم مفتول در حالت عادی بدون لایه یا عایق تولید می شود که در صورت قرار گرفتن در معرض هوا، باران و آب عمر آن کاش می یابد و باعث کاهش لایه های رویی آن و در نهایت شکستگی و پوسیدگی می شود. در گذشته برای اینکه سیم مشکی طول عمر بیشتری داشته باشد و از عمر آن کاسته نشود، معمولاً یک لایه رنگ یا محلول ضد زنگ روی سیم استفاده می شد تا از عمر آن کاسته نشود. مفتول یکی از مهم ترین مصالح ساختمانی است که در ساخت و ساز ساختمان کاربرد فراوانی دارد و برای مصارفی مانند آرماتوربندی و قالب گیری استفاده می شود اما مفتول گالوانیزه برای مصارفی است که بیشتر در فضای بیرونی و مکان هایی که در حال باریدن برف و باران و رطوبت بیشتر باشد کاربرد دارد. مفتول گالوانیزه یا مفتول سفید که در انگلیسی به آن galvanized wire می گویند از گالوانیزه کردن سیم مشکی به دست می آید. گالوانیزه فرآیندی است که طی آن سیم در برابر اکسیداسیون، سایش، خوردگی و زنگ زدگی مقاوم می شود. در پایان گالوانیزاسیون، سیم آماده استفاده در هر نوع آب و هوایی می باشد. این فرآیند به دو روش گالوانیزه گرم و گالوانیزه سرد انجام می شود.

فرآیند تولید سیم مفتول گالوانیزه

فرآیند تولید مفتول گالوانیزه به این صورت است که فولاد در مخلوط مذاب و با پوشش گالوانیزه ای که برای فلز در نظر گرفته می شود قرار می گیرد تا مقاوم تر شود. مراحل تولید این محصول به شرح زیر است:

1. در مرحله اولیه تولید محصول، کلیه مواد اولیه از جمله سیم ها باید در دمای ۸۶۰ درجه فارنهایت گرم شوند.
2. سپس در روی مذاب غوطه ور می شوند تا واکنش شیمیایی روی با آهن و فولاد، پیوندی قوی و دائمی ایجاد کند.
3. پس از خروج سیم از قسمت مذاب وارد اکسیژن و دی اکسید کربن اتمسفر می شود و در نهایت محصول مورد نظر ایجاد می شود.

انواع سیم مفتول گالوانیزه

مفتول گالوانیزه که از دسته محصولات مفتولی محسوب می شود انواع مختلفی دارد. در ادامه مقاله به معرفی رایج ترین انواع سیم می پردازیم. سیم گالوانیزه به دو دسته تقسیم می شود:

• سیم گالوانیزه گرم
• سیم گالوانیزه سرد

نحوه ساخت سیم گالوانیزه گرم

سیم مفتول گالوانیزه گرم را سیم سفید نیز می نامند. مفتول گالوانیزه گرم نوعی سیم گالوانیزه است که از طریق گالوانیزاسیون داغ، حرارت داده شده و روکش دهی می شود. سیم گالوانیزه گرم در واقع مفتول سیاه گرم یا آنیل شده است که در اثر حرارت بسیار نرم و نفوذ پذیر شده است. سپس با غوطه ور شدن در وان روی مذاب به صورت کاملا عمقی و زیبا پوشانده می شود. داشتن سطح صاف و نرمی بالا از ویژگی های منحصر به فرد این محصول می باشد. خاصیت خم شدن وپیچیده شدن آن باعث شده تا در محصولات بافتی مانند توری حصاری، گابیون، سیم خاردار، توری مرغی و… استفاده شود.

مشخصات سیم گالوانیزه گرم

• مقاومت در برابر سایش و پیچ خوردگی
• سازگار با تمام مناطق جغرافیایی و شرایط آب و هوایی
• در دسترس بودن برای همه
• مقاومت بالا در برابر رطوبت و اکسیداسیون (زنگ زدگی)
• مقرون به صرفه
• طول عمر بسیار بالا (بیش از ۵۰ سال) در شرایط آب و هوایی سخت
• نگهداری و نصب آسان
• دوام و ماندگاری بیش از ۷۰ سال در مناطق خوش آب و هوا (غیر دریایی و غیر صنعتی)
• سطحی صاف، صیقلی و براق دارد.

نحوه ساخت سیم گالوانیزه سرد

در روش تولید گالوانیزه سرد، فلز روی با سیستم آبکاری الکترولیتی بر روی سیم رسوب می‌کند. در نتیجه ضخامت روی کم است و در برابر رطوبت چندان مقاوم نیست. در نوع گالوانیزه گرم ضخامت روی بیشتر است و در نتیجه دیرتر زنگ می زند. در روش گالوانیزه سرد، پس از تمیز کردن و اکسید زدایی سیم سیاه، با اعمال جریان الکتریکی و با استفاده از فرآیند الکترولیز، لایه ای بر روی آن قرار می گیرد. این لایه بنا، لایه گالوانیزه سرد است که در مقایسه با روش گرم بسیار نازک تر است. این فرآیند ضمن اینکه سیم را در برابر رطوبت و شکستگی مقاوم می کند، باعث انعطاف پذیری آن نیز می شود. این عملیات با هدف جلوگیری از خوردگی فلز پایه یعنی فولاد و زنگ زدگی آن انجام می شود. مفتول گالوانیزه سرد معمولاً با قطر ۵/۰ تا ۶ میلی متر و به دو صورت کلاف و شاخه تولید می شود و ترکیب شیمیایی و خواص مکانیکی آن ها به میلگردی که از آن تولید می شود بستگی دارد. با توجه به اینکه از مفتول مشکی در تولید انواع مفتول استفاده می شود، بنابراین بسیار نرم بوده و درصد طول آن افزایش می یابد و همچنین مقاومت آن در برابر خمش و پیچ خوردگی افزایش می یابد.

کاربرد سیم گالوانیزه

سیم مفتول گالوانیزه یک سیم همه کاره است که فرآیند گالوانیزه شدن را طی کرده است. گالوانیزه شامل پوشش سیم فولادی با فلزی محافظ و ضد زنگ مانند روی است. سیم گالوانیزه مقاوم در برابر زنگ زدگی و چند منظوره است، همچنین در انواع مختلف عرضه می شود.

محافظت: اکثر مردم برای محافظت از دارایی خود سیم گالوانیزه می خرند. از آنجایی که سیم فولادی گالوانیزه بسیار مقاوم است، به راحتی می توان از آن برای ایجاد حصار در اطراف خانه استفاده کرد.

پشتیبانی: مفتول گالوانیزه اغلب در مواردی که پشتیبانی برای برآمدگی دیوار یا نقاشی مهم است استفاده می شود. فولاد گالوانیزه به دلیل استحکام کششی بالایی که دارد برای صاحبان خانه هایی که می خواهند با خیال راحت قطعات هنری یا آینه های گران قیمت را روی دیوارهایشان محکم کنند مفید است.

اتصال مصالح ساختمانی: یکی دیگر از کاربردهای سیم گالوانیزه اتصال مصالح ساختمانی است. از آنجایی که سیم فولادی گالوانیزه بسیار قوی است، در ساخت و ساز خانه و مشاغل برای اهداف اتصال عالی عمل می کند. سیم فولادی گالوانیزه به دلیل استحکام منحصر به فرد خود اغلب در ساخت ساختمان های اداری بزرگ کاربرد بسزایی دارد.

سایر مواد برای استفاده از سیم مفتول گالوانیزه: سیم فولادی گالوانیزه برای ساخت طناب های فولادی و محصولات سیمی مقاوم در برابر خوردگی و همچنین برای تقویت کابل های برق چند هسته ای با مواد دیگر استفاده می شود. از دیگر کاربردهای تجاری این سیم ها می توان به استفاده از آن در ساخت طناب های سیمی، قفس حیوانات و پل های معلق اشاره کرد.

قفل کردن پنجره ها: از آنجایی که پوشش روی سیم ها را در برابر خوردگی مقاوم می کند. شما می توانید آن ها را در خارج از منزل در همه نوع آب و هوا استفاده کنید. قفل کردن پنجره ها برای عایق کاری یا ایمن کردن خانه ها با سیم فولادی گالوانیزه آسان است. در عین حال این سیم ها نرم و انعطاف پذیر هستند و به راحتی قالب گیری می شوند.

مزایا و معایب سیم گالوانیزه از نظر جنس

سیم گالوانیزه سخت استحکام بالایی دارد و می توان از آن برای بلند کردن اجسام سنگین بدون آسیب دیدگی استفاده کرد. همچنین نوع نرم سیم گالوانیزه برای محصولاتی که نیاز به خم شدن یا پیچیدگی دارند مفید است. به این صورت که در مواردی که نیاز به سیم برای اتصال دو قطعه به هم باشد و نیاز به پیچ شدن با انبردست باشد، نمی توان از نوع سخت آن استفاده کرد. معمولا وقتی سیم سفید سخت با انبردست یا هر وسیله دیگری پیچانده می شود، می شکند. به این ترتیب نمی توان دو قطعه را به کمک آن ها به هم محکم کرد. نوع نرم به دلیل کربن کمتر انعطاف بیشتری دارد و با استفاده از نگهدارنده گاز برای محکم نگه داشتن دو قطعه پیچ می شود. در مواردی که از سیم نرم استفاده می شود، نیروی بسیار کمتری مورد نیاز است. به این ترتیب استفاده از نوع نرم برای مصرف کننده راحت تر است. البته باید در نظر داشت که در برخی موارد فقط از سیم سخت استفاده می شود.

مفتول الکترو گالوانیزه

الکتروگالوانیزه فرآیندی است که در آن یک لایه نازک روی به صورت الکتریکی و شیمیایی به سیم فولادی متصل می شود تا آن را پوشش دهد. در طی فرآیند الکتروگالوانیزه کردن، سیم فولادی در حمام شور غوطه ور می شود. لایه روی، به عنوان قطب مثبت (آند) و سیم فلزی به عنوان کاتد (قطب منفی) عمل می کند و از الکتریسیته برای انتقال الکترون ها از آند به کاتد استفاده می شود. سیم دارای یک لایه نازک روی است که در نتیجه یک لایه محافظ ایجاد می کند. هنگامی که فرآیند کامل شد، پوشش نهایی صاف و براق است، که برای کاربردهای معماری یا سایر کاربردهایی که در آن کیفیت های زیبایی شناختی ارزشمند است، ایده آل است. با این حال، اگر در معرض عناصر قرار گیرد، ممکن است به مرور زمان خراب شود.

عوامل موثر بر قیمت سیم مفتول گالوانیزه

از آنجایی که سیم کارایی زیادی دارد و محصولات مختلفی مانند نرده، توری، توری مرغ، توری مشبک، سیم خاردار، گابیون و رابیتس با آن تهیه می شود، قیمت یکسانی ندارد. این محصولات از نظر وزن متفاوت بوده و قیمت های متفاوتی دارند، آنچه در قیمت این محصولات تاثیرگذار است نوع سیم استفاده شده است. در صورت استفاده از سیم با ضخامت بالا، وزن سازه افزایش یافته و در نتیجه قیمت آن بیشتر می شود. همچنین قیمت مفتول گالوانیزه به کیفیت روی و آهن آن بستگی دارد. نکته مهم این است که معمولا سیم هایی که به روش گرم تولید می شوند به دلیل ضخامت بیشتر فلز روی قیمت بالاتری دارند. کارخانه های تولیدی زیادی وجود دارند که این محصولات را کاملاً مطابق با نیاز شما سفارشی می کنند. قیمت مفتول در مقایسه با سایر آهن آلات کم تر است و با توجه به مزیت های آن بسیار مقرون به صرفه محسوب می شود بنابراین می توانید از این نوع مفتول در بسیاری از پروژه ها استفاده کنید.

تاثیر گالوانیزاسیون بر قیمت سیم گالوانیزه

به این ترتیب می توان نتیجه گرفت که محصول تولید شده به روش گرم از کیفیت بالاتری نسبت به قطعه تولید شده به روش سرد برخوردار است. این ممکن است بر قیمت سیم گالوانیزه نیز تأثیر بگذارد. بنابراین افرادی که به دنبال مواد باکیفیت هستند، بهتر است نوعی را انتخاب کنند که به روش گالوانیزه گرم تولید می شود.

خرید سیم رابیتس بندی

از جمله نمونه های پرطرفدار سیم گالوانیزه می توان به آن هایی اشاره کرد که در ضخامت ۱/۲ تولید می شوند و برای رابیتس بندی در مصالح ساختمانی کاربرد دارند. معمولا این نوع مفتول که به عنوان سیم رابیتس استفاده می شود در دو نوع نرم و سخت تولید می شود که از هر کدام در رابیتس بندی می توان استفاده کرد. مفتول گالوانیزه که نرم است، میزان کربن مصرفی در ساختار آن کم بوده و بافت نرمی دارد، اما در نوع سخت این مفتول، میزان کربن به کار رفته در ساختار آن زیاد بوده و سیم مذکور را سخت کرده است. مفتول رابیتس در دو نوع سرد و گرم در بازار موجود است و ایران تولید کننده مفتول گالوانیزه گرم می باشد.

جمع بندی

گالوانیزه کردن فرآیندی است که طی آن سیم در برابر اکسیداسیون و زنگ زدگی مقاوم شده و سیم را برای استفاده در هر نوع آب و هوایی آماده می کند. رایج ترین انواع سیم مفتول گالوانیزه عبارتند از: سیم گالوانیزه سرد و سیم گالوانیزه گرم. با توجه به اینکه مفتول گالوانیزه با انواع شرایط آب و هوایی سازگار است، کاربردهای متفاوتی دارد، از صنعت طیور و کشاورزی گرفته تا صنعت ساختمان، این محصول از جایگاه ویژه ای برخوردار است. سیم مفتول گالوانیزه به دلیل استحکام کششی بالا می تواند در صنعت بسته بندی بسیار کاربردی باشد. بنابراین اگر قصد استفاده از سیم غیر گالوانیزه را دارید باید هزینه زیادی برای تعویض آن در طول سال بپردازید زیرا در برابر رطوبت مقاوم نیست و دچار خوردگی می شود. اما با کمی هزینه بیشتر و خرید سیم مفتول گالوانیزه می توانید سال ها از این محصول در مکان های مختلف استفاده کنید، زیرا این محصول با روکش روی، بادوام و طول عمر بالایی دارد.

عوامل تاثیرگذار در قیمت ناودانی

مقدمه

تمام مقاطع فولادی مورد استفاده در ساخت یک ساختمان مطمئناً مهم هستند. همچنین تغییرات قیمت در هر یک از این قطعات تاثیر مهمی در هزینه نهایی پروژه دارد. یکی از این محصولات ناودانی است که از ۲ بال عمود بر یک بدنه تشکیل شده است که می توانند موازی یا عمود بر یکدیگر باشند. توجه داشته باشید که اگر تغییراتی در قیمت ناودانی ایجاد شود، می تواند هزینه های غیرمنتظره ای را برای پروژه شما به همراه داشته باشد. اما به نظر شما چه عواملی ممکن است بر قیمت ناودانی تاثیر بگذارد؟ در این متن قصد داریم تمامی عوامل موثر بر قیمت این محصول را با شما در میان بگذاریم. قبل از آشنایی با این موارد، بهتر است ابتدا کمی ناودانی را بشناسید.

ناودانی چیست؟

ناودانی ها پروفیل های باز هستند که در ساختمان ها کاربرد زیادی دارند. ناودانی ها علاوه بر ساختمان، به دلیل شکل ظاهری، در ساخت چارچوب ها، انواع ماشین آلات، کامیون ها، انواع تشکیلات دریایی، تجهیزات ساختمانی و … کاربرد فراوانی دارند که ظاهر ناودانی ها به این صورت است که از یک بدن و دو بال تشکیل شده است، قسمت بدن به صورت افقی و بال ها عمود بر بدن قرار می گیرند. ناودانی ها از فولاد کربن ساخته شده اند و شکلی مانند حرف U انگلیسی دارند. ناودانی ها از مواد مختلفی تولید می شوند و هر یک کاربرد خاصی دارند بنابراین نوع ناودانی یکی از عوامل موثر بر قیمت ناودانی است.

انواع ناودانی ها

ناودانی مانند هر محصول دیگری از نظر ظاهر، جنس و … انواع مختلفی دارد .انواع ناودانی شامل نبشی لقمه، نبشی اسپیرال، نبشی ضد زنگ، نبشی گالوانیزه، نبشی T316 و نبشی A36 می باشد. همچنین ناودانی ها از نظر ظاهری به 2 دسته ساده و مشبک و از نظر جنس به 6 دسته آهنی، گالوانیزه، استیل، پی وی سی، پلاستیک و ام دی اف تقسیم می شوند. ناودانی ها از نظر روش تولید به 2 دسته نبشی پرسی و نبشی فابریک تقسیم می شوند.

انواع ناودانی بر اساس استاندارد

ناودانی ها طبق استاندارد به دو دسته UPN و UPE تقسیم می شوند. دو نوع ناودانی فقط در شکل بال ها متفاوت هستند، ناودانی استاندارد UPE دارای بال های موازی با ضخامت یکسان و ناودانی استاندارد UPN دارای بال های موازی به شکل مخروطی است. ناودانی UPN به ناودانی اروپایی نیز معروف است.

کاربرد ناودانی

ناودانی ها به دلیل کارایی و ویژگی هایی که دارد دارای کاربردهای زیادی می باشد و از جمله این ویژگی های موجود می توان به مقاومت آن در برابر ضربه و نصب آسان آن اشاره کرد. کاربرد اصلی ناودانی در صنایعی مانند ساختمان سازی و خودروسازی است، اما کاربردهای این محصول ارزشمند تنها به این دو صنعت محدود نمی شود، بلکه در زمینه های دیگری نیز کاربرد دارد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. به عنوان پایه و اسکلت، برای ساخت اسکلت فلزی در تجهیزات فلزی، ساخت خرپا در ساختمان های بزرگ و بلند، ساخت اندود لوله، ساختمان های معماری و صنایع دریایی از دیگر کاربردهای ناودانی است.

قیمت ناودانی

قبل از ارائه قیمت انواع ناودانی، ابتدا بهتر است با نمونه های مختلف آن آشنا شوید. در واقع ناودانی ها را می توان از نظر وزن، طول یا جنس به انواع مختلفی تقسیم کرد که تاثیر مستقیمی بر قیمت ناودانی دارد. ناودانی ها در انواع، مدل ها، ضخامت ها و اندازه های مختلف تولید می شوند. حتی مشتری می تواند ناودانی با ابعاد مشخص را به همراه متریال مورد نظر سفارش دهد و با توجه به نیاز خود ناودانی مورد نظر را دریافت کند. مشخصاتی مانند پهنای جان، ضخامت بال، پهنای بال، ارتفاع جان، سطح مقطع و … در ناودانی ها بسیار مهم است و هر گونه تفاوت در هر یک از این موارد در عملکرد نهایی ناودانی ها تاثیرگذار است. در ادامه انواع ناودانی را بررسی می کنیم.

ناودانی بر اساس وزن

ناودانی ها بر اساس وزن به دو دسته سنگین و سبک تقسیم می شوند که نوع سنگین آن شامل اروپایی و هم وزن اروپایی است.

ناودانی بر اساس جنس

ناودانی ها نیز بر اساس جنس به کاررفته در تولید آن تقسیم بندی می شوند که شامل موارد زیر است:

• ناودانی های فولادی

خاصیت استنلس استیل باعث شده است که این مدل ناودانی در مناطقی که بارندگی و رطوبت زیاد وجود دارد و ساختمان در معرض خوردگی است مورد استفاده قرار گیرد.

• ناودانی آلومینیومی

یکی از نمونه های سبک ناودانی است و همچنین ناودانی آلومینیومی نقش تزئینی بیشتری دارد و برای زیباسازی ظاهر ساختمان های مجلل استفاده می شود.

• ناودانی گالوانیزه

ناودانی گالوانیزه بیشتر در ستون ها و سقف ها استفاده می شود و افراد می توانند بنا به نیاز خود این ناودانی ها را سفارش دهند.

ناودانی بر اساس اندازه

• قیمت ناودانی ۶

عدد قرار داده شده در جلوی ناودانی نشان دهنده اندازه این محصول فولادی است. همانطور که می دانید اندازه و ضخامت یک محصول یکی از عوامل اساسی در قیمت مقاطع می باشد. ناودانی ۶ یکی از سایزهایی است که مشتریان خاص خود را دارد و برخی از کارخانه های تولید کننده ناودانی این سایز را تولید و عرضه می کنند.

• قیمت ناودانی ۸

این ناودانی دارای ارتفاع بال ۸ سانتی متر است. این بخش فولادی بر اساس استانداردهای اروپایی و ملی ساخته شده و از کیفیت بالایی برخوردار است. قیمت ناودانی ۸ بر اساس جنس آن تعیین می شود. جنس این محصول می تواند گالوانیزه، آلومینیوم، فولاد یا آهن باشد.

• قیمت ناودانی ۱۰

در مورد این نوع ناودانی می توان به مقاومت بالا در برابر تنش ها و ضربه های فولادی اشاره کرد. ناودانی 10 فضای کمی را اشغال می کند. در ساخت این ناودانی از دو استاندارد UPE و UPN استفاده شده است. در قیمت گذاری این ناودانی فولادی به کیفیت و استانداردها و مواد اولیه مصرفی توجه شده است.

• قیمت ناودانی ۱۲

یکی از پرتقاضاترین و پرکاربردترین محصولات فولادی موجود در بازار ناودانی، سایزهای ۶ تا ۱۴ می باشد که ناودان ۱۲ کاربردهای فراوانی از جمله ساخت چهارچوب درب و کابین خودرو، پشتیبانی لوله کشی، بازسازی دیوار، که با مهار وزن توسط ناودانی انجام می شود دارد. این محصول نسبت به سایزهای دیگر گرانتر است زیرا تقاضای زیادی در بازار دارد.

عوامل موثر بر قیمت ناودانی

قیمت ناودانی تحت تاثیر روش ساخت و کاربردهای آن است. ناودانی ساده نوعی پروفیل ساخته شده از ورق گرم و گالوانیزه سرد و گرم است. با این حال، ناودانی های توری در طول فرآیند نورد سرد یا گرم ورق فولادی به دست می آیند و در سازه های فولادی سبک و تولید قفسه استفاده می شوند. البته ناودانی ها را می توان بر اساس جنس استیل یا آلومینیومی نیز تقسیم بندی کرد. ناودانی های آلومینیومی در کارهای تزئینی، ساختمانی و ساخت کف تریلی و کامیون و انواع قالب های فلزی کاربرد دارد. ناودانی های فولادی به دلیل خاصیت ضد زنگ در محیط های مرطوب نیز مورد استفاده قرار می گیرند. با توجه به اینکه فولاد به دلیل آلیاژ به کار رفته در آن رنگ نمی گیرد، در صنایع مختلف به ویژه ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرد. قیمت ناودانی که در ابعاد ۸ میلی متر، ۱۰ میلی متر، ۱۶ میلی متر، ۱۴ میلی متر و ۱۲ میلی متر با ارتفاع ۳۰ تا ۴۰۰ میلی متر موجود است، متفاوت است. همچنین شرکت های تولیدی مختلف با توجه به نحوه تولید ناودانی قیمت های متفاوتی دارند. قیمت ناودانی به همراه ویژگی هایی مانند اندازه و جنس ناودانی به عوامل دیگری مانند قیمت دلار، میزان عرضه و تقاضا، ارزش سوخت و انرژی، قیمت مواد اولیه، نرخ تورم بستگی دارد.

• تاثیر قیمت ارز بر قیمت ناودانی

امروزه قیمت ارز به عنوان عاملی موثر در تعیین قیمت تمامی محصولات محسوب می شود و معمولا کمتر کالایی را می یابید که تحت تاثیر قیمت ارز قرار نگیرد. نوسانات ارز عامل بسیار مهمی در قیمت ناودانی خواهد بود. بیشترین تاثیر آن روی ناودانی های وارداتی است.

• تولید کنندگان ناودانی؛ موثرترین عامل در قیمت ناودانی

تجارت آهن و فولاد یک زمینه کاری است که سرمایه گذاران صنعتی زیادی را به خود جذب می کند و تنوع بسیار زیاد در تولیدکنندگان و کارخانجات ناودانی باعث رقابتی شدن قیمت آن در بازار می شود. امروزه در ساخت و ساز عوامل زیادی بر قیمت محصولات فولادی یا محصولات مورد نیاز ساختمانی اثرگذار است که می تواند باعث کاهش یا افزایش قیمت آن ها شود. در این متن تمامی این موارد را برای شما بررسی و توضیح داده ایم؛ برای شروع پروژه ساختمانی بهتر است علاوه بر استعلام قیمت ناودانی و قیمت آهن آلات، قیمت میلگرد امروزی را نیز در نظر بگیرید.

• تاثیر قیمت آهن بر قیمت ناودانی

از آنجایی که ماده اصلی و اساسی هر محصول فولادی آهن است، قیمت آهن نیز می تواند یکی از عوامل موثر در قیمت ناودانی باشد. بنابراین قبل از خرید ناودانی و استفاده از آن برای پروژه، از قیمت آهن امروزی مطلع شوید.

• عرضه و تقاضای ناودانی در بازار جهانی

در بازار آزاد این عرضه و تقاضا است که قیمت محصولات را تعیین می کند. به عنوان مثال دلایلی مانند جنگ های نظامی باعث کاهش عرضه فولاد می شود و شرایط دیگری مانند بازسازی پس از جنگ باعث افزایش تقاضا برای فولاد یا ناودانی می شود. این کاهش یا افزایش تقاضا تعیین کننده قیمت ناودانی است.

• تاثیر وزن ناودانی بر قیمت آن

وزن ناودانی یکی از عوامل موثر بر قیمت آن است. منطقی است که هر چه وزن ناودانی بیشتر باشد به دلیل استفاده از مواد اولیه بیشتر قیمت آن نیز افزایش می یابد. بنابراین اگر وزن ناودانی را بدانید، می توانید تخمین بزنید که قیمت آن چگونه محاسبه می شود. نحوه محاسبه وزن ناودانی به شرح زیر است:

« وزن اشتال هر شاخه از ناودانی بر حسب کیلوگرم بر متر * طول ناودانی بر متر = وزن ناودانی »

• هزینه حمل و نقل

هر چه کارخانه یا انباری که ناودانی های سقف را از آن خریداری کرده اید از محل کار شما دورتر باشد، هزینه حمل و نقل بیشتری را باید بپردازید. بنابراین با هوشمندی در انتخاب کارخانه مناسب برای خرید ناودانی می توانید هزینه های خود را به میزان قابل توجهی کاهش دهید.

• ظرفیت تولید کارخانه

به طور کلی اتفاقاتی که در یک کارخانه می افتد روی قیمت محصولات آن تاثیر دارد. به عنوان مثال، اگر یکی از خطوط تولید ناودانی در یک کارخانه از کار بیفتد، ظرفیت آن تا تعمیر خط تولید کاهش می یابد. در نتیجه ممکن است عرضه پاسخگوی نیاز متقاضیان نباشد و قیمت افزایش یابد.

نحوه قیمت گذاری ناودانی

همان طور که گفته شد ناودانی پروفیلی است که سطح مقطع آن دو ضلع عمود بر هم وجود دارد و در پروژه های عمرانی، ساختمانی و صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد. قاعدتا قیمت انواع ناودانی به دلیل نوع، وزن و اندازه آن متفاوت است. در بازار آهن این نوع پروفیل در دو نوع فابریک و پرسی عرضه می شود. یکی دیگر از عوامل موثر بر قیمت ناودانی ها آلومینیوم و گالوانیزه بودن آنهاست. ناودانی های آلومینیومی در ساخت انواع ساختمان ها و سازه ها با وزن کم و مقاومت بالایی در برابر خوردگی استفاده می شود. این دسته از محصولات دارای استحکام بالا، جوش پذیری مناسب و غیر مغناطیسی هستند و بهترین جایگزین برای آهن محسوب می شوند. اما ناودانی گالوانیزه نوع دیگری است که عملیات گالوانیزه روی آن انجام می شود. این نوع محصول در محیط های در معرض رطوبت یا اسیدهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. در ضمن گالوانیزه هزینه کمتری نسبت به رنگ آمیزی ناودانی دارد و با صرف هزینه کمتر باعث بهبود خواص آن می شود.

جمع بندی

در این مقاله به بررسی عوامل موثر بر قیمت ناودانی پرداختیم. همانطور که خواندید عوامل موثر بر قیمت آهن و مقاطع مختلف فولادی تفاوتی با یکدیگر ندارند و قیمت همه آن ها تحت تاثیر عوامل خاصی قرار دارد. بیشتر علل نوسان قیمت غیرقابل پیش بینی است و امکان پیش بینی قیمت در روزهای آینده را از بین می برد. به همین دلیل توصیه می شود برای برآورد بودجه پروژه مورد نظر قیمت ناودانی و سایر مقاطع فولادی، نزدیک به زمان خرید بررسی شود. بهتر است بلافاصله پس از تخصیص بودجه مواد مورد نیاز خود را خریداری کنید تا در صورت نوسان قیمت با مشکل مواجه نشوید.

قیمت خاموت

مقدمه

میلگرد از جمله مهم ترین مقاطع فولادی است که به دلیل عملکرد بسیار خوب در سازه به اشکال مختلف در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرد که یکی از انواع آن خاموت است. در واقع خاموت همان میلگردی است که به صورت مربع خم شده و در برابر برش، پیچ یا جلوگیری از بیرون زدگی آرماتورهای طولی و اصلی به سازه موقعیت بسیار بالایی می بخشد. خاموت ها در دو دسته تنگ باز یا تنگ بسته در ساختمان استفاده می شوند. ممکن است این عضو سازه را در اصطلاحات یا مقررات علمی با نام فولاد برشی عمودی و فولاد عرضی بشناسید، همه این نام ها به خاموت اشاره دارد. در یک کلام بهتر است این نوع خاموت را به عنوان ضربه گیر معرفی کنیم و زمانی که آرماتور تمایل به شکستن دارد، خاموت از این اتفاق جلوگیری می کند. علاوه بر آن هنگامی که ترک مورب در اثر برش و خمش ایجاد می شود، خاموت با انتقال تنش به دو طرف ترک های مورب، بتن را تقویت می کند تا در اثر این ترک ها از بین نرود. علاوه بر این موارد بیشترین قسمت سازه ای که می توان از خاموت استفاده کرد در قسمت بتن آرمه و در ساخت تیرها و ستون ها و اطراف آرماتورها می باشد.

خاموت چیست؟

خاموت نوعی میلگرد یا آرماتور است که به شکل مستطیل یا چوبی تولید می شود. کاربرد کلی خاموت افزایش مقاومت و استحکام ساختمان در برابر نیروهای پیچ و برشی است. خاموت ها در داخل دال ها و ستون ها استفاده می شود. به همین دلیل به خاموت ها، خاموت بام یا ستون خاموت می گویند. میلگردهای خاموت در ستون ها، زاویه دار یا عمود بر میلگردهای طولی قرار می گیرند. محبوب ترین و پرکاربردترین سایزهای خاموت سایزهای ۸ و ۱۰ می باشد. برای میرایی از میلگرد های آجدار و ساده استفاده می شود. لازم به ذکر است که به دلیل آج روی میلگرد نوع آجدار آن بیشترین استفاده را در میرایی دارد.

آشنایی با انواع خاموت

این محصول نمونه های مختلفی دارد که معمولا از نظر کارایی یکسان هستند اما در روش تولید با هم تفاوت دارند.

1. خاموت سنتی

اولین خاموت تولید شده را می توان سنتی نامید. نوع سنتی آن به صورت دستی و با کمک اهرم تهیه می شود و به شکل مربع ساخته می شود و بیشترین کاربرد را در ساختمان سازی دارد.

2. خاموت معمولی

نوع معمولی خاموت مانند مثال قبلی به صورت دستی آماده شده است. اما معمولا از نظر ابعاد می تواند تفاوت هایی با نمونه های قبلی داشته باشد.

3. خاموت مارپیچی

شکل ظاهری نوع مارپیچی کمی پیچیده است، بنابراین نمی توان آن ها را به صورت دستی تولید کرد. به این ترتیب این نمونه با استفاده از دستگاه های CNC مخصوص تهیه می شود.

4. خاموت ربات

خاموت ربات نیز با CNC مخصوص ساخته می شود و تفاوت آن با خاموت مارپیچ وجود مربع در یک طرف آن است.

5. خاموت سولار

گزینه پنجمی که باید معرفی شود خاموت سولار است. یکی از جدیدترین نمونه های این نوع می باشد و به صورت حلقه های بسته می باشد.

6. خاموت تنگ باز

 در خاموت تنگ باز فقط یکی از اضلاع خم می شود. این نوع خاموت به انواع تک شاخه، دو شاخه یا چند شاخه طبقه بندی می شوند.

7. خاموت تنگ بسته

پس از نصب خاموت تنگ بسته، انتهای آن با زاویه حدود ۱۳۵ درجه به سمت داخل خم می شود. این کار باعث می شود که سازه در برابر نیروهای پیچشی مقاومت بالایی کسب کند. خاموت های تنگه بسته را می توان در انواع تک شاخه، دو شاخه یا چند شاخه نیز تولید کرد.

8. خاموت مهندسی

خاموت مهندسی دارای زوایای ۴۵ یا ۱۳۵ درجه هستند و به دو صورت دستی و اتوماتیک ساخته می شوند.

9. خاموت ساده

خاموت ساده به صورت دستی و با زوایای ۹۰ درجه تولید می شود.

کاربرد خاموت

استفاده از خاموت به طور گسترده ای مترادف با استفاده از میلگرد های آجدار است. یعنی می توان گفت هر جا که از میلگرد به صورت عمودی و انشعاباتی و به صورت چند شاخه در کنار هم استفاده شود وجود خاموت نیز غیرقابل انکار است. خاموت مانند یک تسمه مستحکم، میلگردها را در کنار هم جمع می کند و مقاومت خمشی، مقاومت برشی و مقاومت در برابر ضربه یا زلزله را در داخل سازه افزایش می دهد. کاربرد خاموت در صنعت ساختمان:

• ثابت نگه داشتن میله های طولی در ستون
• ارائه پشتیبانی جانبی
• جلوگیری از تجمع نیروهای برشی
• جلوگیری از ترک خوردگی
• جلوگیری از کمانش میلگردهای طولی
• جلوگیری از بریدگی و پیچ خوردگی آرماتورهای طولی
• جلوگیری از خم شدن آرماتورها
• افزایش مقاومت و استحکام سازه

ساخت خاموت از نورد گرم

به این صورت که در ابتدا میلگردهای فولادی را با استفاده از غلتک به صورت میله ای توپر در می آورند تا برای تبدیل آرماتور طولی به آرماتور عرضی (که به آن خاموت می گویند)، میلگردها را با زاویه ۹۰ تا ۱۳۵ درجه خم می کنیم. میلگرد هایی که ۹۰ درجه خم می شوند را خاموت ساده و به میلگردهایی که زاویه خم شدن آن‌ها ۴۵ درجه یا ۱۳۵ درجه باشد خاموت مهندسی گفته می‌شود. از بین این دو خاموت، نوع مهندسی آن در برابر کشش زلزله مقاوم هستند. خاموت ها در دسته آرماتورهای عرضی قرار می گیرند و به عنوان میلگرد از بیرون زدگی میلگردهای طولی در هنگام زلزله جلوگیری می کنند. اندازه و قطر میلگردها دارای استانداردی است که نباید کمتر از حد مجاز باشد. طبق این استانداردها قطر خاموت نباید کمتر از ۶ میلی متر باشد. همچنین در صورتی که فاصله بین دو آرماتور بیشتر از ۱۵ سانتی متر باشد باید از ۱ آرماتور عرضی بین آن ها استفاده شود. خاموت ها به ۶ گروه اصلی تقسیم می شوند: خاموت های سنتی، خاموت مارپیچی، معمولی ، مهندسی، روباتی و سولار.

مشخصات فنی خاموت

همان طور که گفته شد خاموت از خم کردن و شکل دهی به میلگردها تولید می شود. اما میلگردهایی که برای تولید خاموت استفاده می شود باید از نوع و عیار خاصی برخوردار باشند. در واقع برای ساخت خاموت فقط از میلگردهای درجه A1 و A2 استفاده می کنند. زیرا تنها ساختار شیمیایی این دو گرید میلگرد دارای درصد کمی کربن بوده و دارای انعطاف لازم برای خمش و شکل پذیری می باشد.

اندازه و وزن خاموت

سایز میلگرد خاموت با توجه به کاربرد و شرایط پروژه تعیین می شود اما در اکثر موارد از میلگردهای درجه A1 و A2 در سایزهای 8، 10 و 12 برای تولید خاموت استفاده می کنند. وزن خاموت نیز به ضخامت، اندازه و درجه آن ها بستگی دارد.

قیمت هر کیلو خاموت

همانطور که گفته شد قیمت خاموت به نوع و سایز آن بستگی دارد و برای تولید خاموت از میلگرد استفاده می شود بنابراین می توان گفت که قیمت میلگرد می تواند به طور مستقیم بر قیمت خاموت تاثیر بگذارد. اصولاً در تولید خاموت از میلگرد آجدار درجه A2 استفاده می شود. از طرفی قیمت خاموت بسته به نوع آن متفاوت خواهد بود. همانطور که مشاهده می کنید خاموت در دو نوع مهندسی و ساده تولید می شود که هر کدام در دو سایز 10 و 8 تولید می شوند. اما قیمت خاموت بسته به نوع و سایز می تواند تفاوت جزئی داشته باشد. برای خرید خاموت باید به این موارد بسیار دقت کرد تا بسته به نیاز سازه و عملکردی که قرار است داشته باشد، بتوانید نوع مناسبی از خاموت را خریداری کنید. همچنین قیمت خاموت بر حسب کیلوگرم محاسبه می شود، در نتیجه هر چه وزن خاموت بیشتر باشد قیمت نهایی نیز بالاتر خواهد بود.

قیمت روز خاموت

همانطور که در ابتدا ذکر شد برای تولید خاموت از میلگرد استفاده می شود. در نهایت باید گفت که قیمت میلگرد را می توان یکی از عوامل موثر بر قیمت روز خاموت دانست. با توجه به اینکه قیمت میلگرد به صورت روزانه در حال نوسان است، قیمت هر کیلو خاموت امروز در بازار نیز در پی داشته و در نوسان است. در نتیجه باید گفت هر چیزی که بتواند بر قیمت میلگرد تاثیر بگذارد، تاثیر مستقیمی بر قیمت روز خاموت دارد. از جمله این موارد عبارتند از:

• قیمت نفت و حامل های انرژی
• قیمت ارز مخصوصا قیمت دلار
• قیمت مواد اولیه مورد نیاز برای تولید
• قیمت سنگ آهن
• هزینه های حمل و نقل
• هزینه های کارگاهی برای تولید خاموت
• قیمت داخلی و جهانی شمش مورد نیاز برای تولید
• میزان عرضه و تقاضای محصول در بازار

تاثیر قطر میلگرد بر خرید خاموت

یکی از مسائل مهم هنگام خرید خاموت، قطر میلگردهایی است که برای تولید خاموت استفاده می شود. معمولاً هرچه قطر میلگرد بزرگتر باشد، استحکام بیشتری دارد. اما این قطر معمولا به گونه ای انتخاب می شود که به راحتی میلگرد را خم می کنند و از طرفی قیمت تمام شده زیاد افزایش نمی یابد. البته قبل از محاسبه قیمت و موارد دیگر باید مقاومت آن نیز بررسی شود. بنابرین پس از طی این مراحل قیمت تمام شده مشخص می شود. بنابراین برای تولید آن نه میلگرد با قطر کم و نه میلگرد با قطر بسیار زیاد نمی توان استفاده کرد.

نکات مهم در اجرای خاموت

در حین اجرای عملیات خاموت بر روی بتن و سازه باید به نکاتی توجه داشته باشید که در ادامه به آن می پردازیم.

• در قسمتی که ستون به تیر متصل می شود، فاصله خاموت اول نباید از فاصله بقیه خاموت ها بیشتر باشد.
• در ستون ها و سایر اعضای فشاری ساختمان، فاصله آزاد بین دو آرماتور طولی نباید بیش از ۱.۵ برابر قطر میلگرد باشد.
• فاصله بین خاموت ها باید ۲۰ سانتی متر باشد.
• خاموت ها باید با سیم تقویت کننده به میله های طولی متصل شوند.
• برای خم شدن میلگردها دمای فرآیند خم کاری نباید کمتر از ۵ درجه سانتیگراد باشد.

جمع بندی

قیمت خاموت، به پارامترهای مختلفی بستگی دارد. اگر قصد خرید خاموت را دارید، باید به ‌صورت روزانه از روند قیمت‌ها اطلاع داشته باشید و در بهترین زمان ممکن نسبت به خرید اقدام کنید. به این ترتیب از خاموت برای ساخت پل نیز استفاده می شود. در نتیجه می توان سازه ای را چنان مقاوم ساخت که بتواند بارهای بسیار سنگین را به راحتی و با کمترین هزینه ممکن تحمل کند.

مقایسه فولاد و چدن

مقدمه:

فلزات از جمله عناصری هستند که نقش مهمی در زیر ساخت های زندگی جوامع بشری دارند. ویژگی مشترک اکثر فلزات رسانایی الکتریکی و حرارتی بالا و تغییر شکل آنهاست. یکی دیگر از ویژگی هایی که باعث شده تا انواع فلزات در صنایع مختلف مورد استفاده قرار گیرند، مقاومت آن ها در برابر سایش است. صنایع مختلفی که از فلزات استفاده می کنند عبارتند از: الکترونیک، ساختمان، خودروسازی، محصولات تزئینی و پزشکی. همچنین فلزات انواع مختلفی دارند از جمله آلومینیوم، چدن، روی، قلع، سرب، آهن، برنز، فولاد و …

چدن و ​​فولاد از آلیاژهای آهن هستند که مهمترین تفاوت آن ها میزان کربن مصرفی در ساختار آنهاست. در فولاد، مقدار کربن به طور کلی کمتر از ۲٪ است، در حالی که چدن بیش از ۲٪ کربن دارد. این مقدار تفاوت کربن باعث شده است که این دو آلیاژ از نظر خواص مکانیکی و فیزیکی تفاوت های زیادی با هم داشته باشند. چدن آلیاژی سخت اما شکننده است، به همین دلیل این آلیاژ برای اهداف ریخته گری بسیار مناسب است و به کمک آن می توان اشکال پیچیده را به کمک قالب تولید کرد. اما فولاد متالیک سخت و مستحکم است، بر اساس میزان کربن، عملیات حرارتی و همچنین وجود عناصر آلیاژی دیگر، می تواند طیف وسیعی از ویژگی ها را داشته باشد. البته لازم به ذکر است که فولاد و چدن دو نام کلی هستند و گروه بزرگی از فلزات آلیاژی به چدن و فولاد معروف هستند.

چدن چیست؟

چدن به گروه خاصی از فلزات اطلاق می شود. همان طور که گفته شد تفاوت اصلی فولاد و چدن که منشأ تفاوت های دیگر این دو آلیاژ است، میزان کربن در ساختار آنهاست. فولاد کمتر از دو درصد و معمولاً کمتر از یک درصد کربن دارد، در حالی که چدن بیش از دو درصد کربن دارد. همچنین چدن علاوه بر کربن دارای مقادیر قابل توجهی عنصر سیلیکون (بین ۱ تا ۳ درصد) است، بنابراین چدن را باید آلیاژی از آهن، کربن و سیلیسیم دانست. این مقدار سیلیکون و کربن در چدن، آن را به یک آلیاژ عالی برای اهداف ریخته گری تبدیل کرده است. تفاوت دیگر فولاد و چدن در دمای ذوب آنهاست. دمای ذوب چدن به دلیل وجود کربن، بسیار کمتر از دمای ذوب فولاد است. چدن سیال تر از فولاد است و کمتر با مواد قالب ریخته گری واکنش نشان می دهد. به دلیل تشکیل گرافیت در حین انجماد چدن مذاب، تغییر حجم فلز از حالت مذاب به حالت جامد کاهش می یابد و امکان تولید ریخته گری های پیچیده تری وجود دارد.

انواع چدن

به دلیل شباهت زیادی که ترکیب شیمیایی چدن های غیر آلیاژی با یکدیگر دارند، نمی توان آن ها را بر اساس ترکیب شیمیایی طبقه بندی کرد. به همین دلیل از معیار دیگری برای طبقه بندی چدن استفاده می شود. برای این منظور از نوع تشکیل کربن آزاد در هنگام سرد شدن چدن و ​​شکل آن در ریز ساختار ماده استفاده می شود. بر این اساس، چدن را می توان به دسته های زیر تقسیم کرد:

چدن سفید: کربن اضافی به صورت کاربید آهن ظاهر می شود. در این چدن گرافیت وجود ندارد و مواد فوق العاده سخت و شکننده است.

چدن خاکستری: کربن اضافی به صورت گرافیت و به صورت ورق رسوب می کند. این ورق های پولکی شکل دارای رنگ خاکستری هستند به همین دلیل به آن چدن خاکستری می گویند.

چدن داکتیل: کربن اضافی به صورت گرافیت و به شکل کروی رسوب می کند. این نوع چدن با افزودن منیزیم تولید می شود.

چدن با گرافیت فشرده: کربن اضافی در این نوع چدن با ضخامت زیاد رسوب می کند. این چدن حالتی بین چدن خاکستری و داکتیل است.

چدن چکش خوار: از افزودن منیزیم و سیلیکات آهن به آهن معمولی به دست می آید. در این روش کاربید آهن را با عملیات حرارتی تجزیه می کنند. در نهایت کربن آزاد شده به شکل گرافیت رسوب می کند. این نوع چدن در مقایسه با انواع دیگر، چکش خواری بالایی دارد و خاصیت ارتجاعی به آن اضافه شده است.

عنصر	% چدن خاکستری	% چدن سفید	% چدن مالیبل	% چدن داکتیل
کربن	۲.۵ – ۴	۱.۸ – ۳.۶	۲ – ۲.۶	۳ – ۴
سلیسیم	۱ – ۳	۰.۵ – ۱.۹	۱.۱ – ۱.۶	۱.۸ – ۲.۸
منگنز	۰.۲۵ – ۱	۰.۲۵ – ۰.۸	۰.۲ – ۱	۰.۱ – ۱
گوگرد	۰.۰۲ – ۰.۲۵	۰.۰۶ – ۰.۲	۰.۰۴ – ۰.۱۸	حداکثر ۰.۰۳
فسفر	۰.۰۵ – ۱	۰.۰۶ – ۰.۱۸	حداکثر ۰.۱۸	حداکثر ۰.۱

فولاد چیست و چه کاربردی دارد؟

واژه فولاد برای آلیاژهای آهنی که دارای وزنی بین ۰.۰۰۲ تا ۲.۱ درصد کربن هستند استفاده می شود. سایر فلزات اغلب در ترکیب فولادهای آلیاژی یافت می شوند. خواص فولاد به درصد کربن موجود در آن و عملیات حرارتی و فلزات آلیاژی در ترکیب آن بستگی دارد.  تولید فولاد امروزه نزدیک به ۱۳۰۰ میلیون تن در سال است. فولاد فراگیرترین آلیاژ صنعتی است زیرا عناصر آلیاژی که توسط آهن به دست می آیند از جمله پرفروش ترین مواد در بازار است. از کاربردهای فولاد می توان از آلیاژهای بسیار نرم گرفته تا فولادهای ابزار بسیار سخت و الماس اشاره کرد. بنابراین در فولادها تجزیه و تحلیل و بررسی دقیق مقادیر عناصر آلیاژی بسیار مهم است. کربن مهمترین و مؤثرترین عنصر آلیاژی در فولادها است و بیشترین تأثیر را بر ساختار آن دارد. علاوه بر عنصر کربن، هر فولاد آلیاژی حاوی عناصر آلیاژی دیگری مانند سیلیکون، منگنز، فسفر و گوگرد خواهد بود تا این عناصر در طول فرآیند تولید به شکل ناخواسته در فولاد باقی بمانند. از مهم ترین عناصر آلیاژی دیگری که به فولادها اضافه می شود می توان به کلسیم، سدیم، کروم، نیکل، کبالت، مس، منیزیم، آلومینیوم، مولیبدن، آرسنیک و غیره اشاره کرد.

کلی ترین طبقه بندی فولاد بر اساس میزان کربن عبارتند از:

فولاد نرم: مقدار کربن در فولاد نرم حدود ۰.۲ درصد است. معمولاً از فولاد نرم برای ساخت پیچ و مهره، سیم خاردار، لوله، ورق فولادی و حتی تیرهای فولادی استفاده می شود.

فولاد متوسط: درصد کربن در فولاد متوسط ​​بین ۰.۶-۰.۲ درصد است. فولاد متوسط ​​معمولاً برای ساخت ریل، دیگ بخار و حتی ماشین آلات استفاده می شود.

فولاد سخت: درصد کربن در فولاد سخت بیشتر از فولاد نرم و متوسط ​​است. میزان کربن در این نوع فولاد حدود ۱.۵-۰.۶ درصد است. از فولاد سخت برای ساخت ابزار، مته، فنر، چاقو و چنگال و غیره استفاده می شود.

روش های تولید فولاد

برای ساخت فولاد از دو روش استفاده می شود. در روش اول از آهن خام استفاده می شود و کربن آن تا حد استاندارد کاهش می یابد و سایر عناصر لازم برای بدست آوردن آلیاژ مورد نظر اضافه می شود. در روش دوم از کوره های قوس الکتریکی استفاده می شود و با ذوب آهن اسفنجی و افزودن عناصر دیگر آلیاژ مورد نظر را تولید می کنند.

فولاد و چدن آلیاژهای آهن هستند

فولاد و چدن هر دو آلیاژ آهن هستند که هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند. آلیاژهای آهن عبارتند از فولاد، فولاد ضد زنگ، فولاد کربن، چدن، آهن و نیکل، آهن و منگنز، آهن و تنگستن. به طور کلی کربن عنصر آلیاژی اصلی اضافه شده به آهن است. اگر مقدار کربن اضافه شده بین ۰ تا ۲/۱۴ درصد باشد فولاد و اگر بین ۲/۱۴ تا ۶/۶۷ درصد باشد چدن نامیده می شود.

تفاوت فولاد و چدن

تفاوت اصلی فولاد و چدن در انعطاف پذیری و چکش خواری است که در فولاد وجود دارد اما چدن این قابلیت را ندارد و سخت است. مقاومت چدن بسیار بالا است و مقاومت بالایی در برابر سایش نشان می دهد. تفاوت دیگر این است که کربن در فولاد به صورت کاربید آهن است اما در چدن می تواند علاوه بر کاربید آهن به صورت گرافیت نیز باشد. سیالیت چدن بسیار خوب است، در حالی که در فولاد اینطور نیست. این تفاوت ها باعث می شود تا با توجه به نوع کاربرد و ویژگی هایی که این دو فلز دارند در پروژه های مختلف در قسمت های متفاوت مورد استفاده قرار گیرند.

• چکش خواری

ریخته گری چدن نسبتاً آسان است و مانند فولاد منقبض نمی شود. ریخته گری ساده در چدن آن را در معماری برای سازه های آهنی یا سازه های زینتی مانند نرده ها بسیار مناسب می کند. خاصیت چدن باعث می شود از آن در تجهیزات خیابانی استفاده شود.

• مقاومت در برابر زنگ زدگی و خوردگی

یکی از تفاوت های فولاد و چدن مقاومت در برابر زنگ زدگی و خوردگی است. چدن مقاومت بهتری در برابر فولاد نشان می دهد، اگرچه این بدان معنا نیست که چدن به خوردگی حساس نیست. اگر این دو به خوبی محافظت نشوند و رطوبت به آن ها برسد، اکسید شده و سپس تجزیه می شوند. بهتر است برای هر دو فلز از یک لایه رنگ استفاده شود تا دچار این مشکل نشوند و تجزیه نشوند.

• تفاوت قیمت فولاد و چدن

تفاوت دیگر چدن و ​​فولاد در قیمت آنهاست. برای تولید فولاد از فناوری سخت و گران قیمت استفاده می شود که فرآیند بسیار پیچیده ای است ، این امر باعث می شود هزینه تولید فولاد بیشتر از چدن باشد. به این ترتیب ریخته گری آهنی که انعطاف پذیر است، معایب زیادی خواهد داشت. چدن داکتیل در کشاورزی، خودروسازی، ساخت و ساز و راه سازی، لوله ها و اتصالات تحت فشار و کاربردهای مهندسی عمومی مورد استفاده قرار میگیرد. بنابراین، یک تفاوت بین فولاد و چدن این است که فولاد گرانتر از چدن معمولی است. علیرغم تغییر پذیری کمتر فولاد و مقاومت کمتر آن در برابر سایش، همچنان دارای مزایایی است که باعث می شود در صنایع مختلف مورد استفاده قرار گیرد.

• درصد کربن

درصد کربن موجود در فولاد و چدن یکی از تفاوت های اصلی این دو آلیاژ است. فولاد کمتر از دو درصد و چدن حدود ۴ درصد کربن دارد. عنصر دیگر در ترکیب چدن که یکی از عناصر اصلی آن محسوب می شود، سیلیکون است. این تفاوت در ترکیب شیمیایی خواص بسیار متفاوتی را برای این فلزات ایجاد کرده است.

• شکل پذیری چدن و ​​فولاد

به طور کلی شکنندگی چدن بیشتر از شکنندگی فولاد است و به همین دلیل شکستگی  به راحتی در چدن اتفاق می افتد. البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که چدن داکتیل شکل پذیری خوبی دارد.

• سختی

سختی به مقاومت یک ماده در برابر خراش می گویند. سختی چدن بیشتر از فولاد است. سختی زیاد چدن آن را شکننده می کند بنابراین برای سوراخ کاری مناسب نیست. یکی از راه های تشخیص چدن از فولاد، خراشیدن آن است. با خراشیدن چدن پودر به دست می آید در حالی که خراش دادن فولاد باعث تولید تراشه می شود. این به دلیل نرمی فولاد در مقایسه با چدن است.

• استحکام فولاد و چدن

مقدار نیروی مورد نیاز برای خم شدن یک ماده، استحکام آن را تعیین می کند. فولاد و چدن هر دو استحکام بالایی دارند. اما اینکه کدام یک قوی تر است قابل بحث است. برخی معتقدند استحکام فولاد بیشتر است و برخی دیگر مقاومت فولاد و چدن را یکسان می دانند. اما باید گفت چدن مقاومت فشاری بالاتری و فولاد مقاومت کششی بالاتری دارد. به عبارت دیگر در مواردی که نیاز به نیروهای کششی باشد از فولاد استفاده می شود. در مواردی که نیاز به مقاومت در برابر نیروهای فشاری دارند نیز از چدن استفاده می شود.

تفاوت چدن و ​​فولاد در کاربرد

خواص متفاوت فولاد و چدن باعث تفاوت در استفاده از این فلزات شده است. با توجه به خواص آهن و فولاد، کاربردهای خاصی برای هر یک از آن ها تعریف شده است. چدن اغلب در تولید لوله، قطعات مورد نیاز در صنعت خودروسازی مانند سرسیلندر، بلوک سیلندر و دنده استفاده می شود. اما برای فولاد می توان کاربردهای گسترده تری را در بسیاری از صنایع مانند خودروسازی، صنایع غذایی، ساختمان سازی و … در نظر گرفت. یکی از مهمترین کاربردهای فولاد در تولید انواع مقاطع فولادی مانند قوطی، میلگرد، تیرآهن، نبشی و ناودانی، ورق و … می باشد.

مقایسه خواص چدن و ​​فولاد

چدن ارزان‌تر از فولاد است، نقطه ذوب پایین‌تری دارد و می‌توان آن را به هر شکلی قالب‌گیری کرد (زیرا در هنگام سرد شدن منقبض نمی‌شود). ریخته گری فولاد سخت تر است و قالب گیری نسبی بالاتری دارد. چدن سخت تر از فولاد است و به راحتی می شکند. میرایی بیشتری دارد و صدا و لرزش را جذب می کند. چدن مقاومت فشاری بیشتری دارد و فولاد مقاومت کششی بیشتری دارد.

جمع بندی

هر دوی این فلزات به طور گسترده در دنیای امروز مورد استفاده قرار می گیرند و تقاضای زیادی دارند. فولاد در مقایسه با چدن گرانتراست و امروزه در بازار ارزش زیادی دارد. هر دوی این فلزات کاربردهای متفاوتی دارند زیرا هر کدام دارای خواص خاصی هستند. چدن عمدتاً برای ساخت لوله ها، ناودان ها و روکش های منهول استفاده می شود در حالی که از فولاد برای ساخت ابزارهایی مانند چاقو، قاشق، قیچی و سایر مواد استفاده می شود. فولاد تقاضای زیادی در صنعت خودرو دارد زیرا از فولاد برای ساخت مصالح ساختمانی یا قطعات خودرو استفاده می شود. با همه ی تفاسیری که بیان شد فولاد و چدن جزو مهم ترین عناصر مورد استفاده  در ساخت و ساز ادوات و اجزای مهم ساختمانی  و زیرساخت های شهری می باشند و هرکدام از این دو عنصر با توجه به خاصیت های خاص خود دارای بازار خوبی می باشند و بسته به عرضه و تقاضا قیمت هایشان متفاوت است.